Asgari ücret zammı ile kıdem tazminatı arasındaki ilişki çözüldü! Ocak zammının çalışana ne getireceği netleşti! EYT’lilerin özellikle dikkat etmesi gerekiyor!
Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte en çok merak edilen konulardan biri olan asgari ücret zammının kıdem tazminatına etki edip etmeyeceği konusundaki sorular yanıt buldu.
Şimdilerde Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için yapılacak olan düzenlemeden; sözleşmelilerin haklarının iyileştirmesine kadar pek çok konuda vatandaşların gündemine oturmuş olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ocak ayı zamlarıyla da vatandaşları meraklandırmaya başladı. Zamları etkileyecek olan ve vatandaşların merak ettiği bir başka konu olan kıdem tazminatını elen Yeni Asır’dan Faruk Erdem ise; “Kıdem tazminatında çalışanlara Ocak farkı” başlıklı yazısında pek çok konuya dikkat çekti.
Bu haftaki yazısında; “Çalışanlar için Ocak ayı maaş artışı aynı zamanda kıdem tazminatında da artış anlamına gelecek. Hem brüt ücretteki artış hem de kıdem tazminatı tavanının yükselmesi çalışan kesimleri avantajlı hale getiriyor” diyen Faruk Erdem, kıdem tazminatına asgari ücret zammı ayarı verileceğini bildirdi. Faruk Erdem’in yazısının devamında özellikle EYT’lilerin dikkat etmesi gereken pek çok detay yer aldı.
ERDEM, 1475 SAYILI YASANIN 14. MADDESİNE DİKKAT ÇEKTİ
Kıdem tazminatına ilişkin yazısında fesih ile ayrılmanın da tazminat kazandırdığına dikkat çeken ifadeler kullanan Faruk Erdem, “Yıl sonu yaklaştıkça çalışma hayatında da bazı hesaplamalar gündeme geliyor. Özellikle yılın son ayında asgari ücretin yeniden belirlenecek olması Ocak ayı itibariyle farklı hesaplar yapılmasını zorunlu kılıyor. Bunlardan birisi de kıdem tazminatı hesabı. Bilindiği gibi yasalarımız gereği kıdem tazminatı alabilmek için işten kendi istek ve kusurunuz dışında çıkartılmasınız gerekiyor. Buna göre istifa edenler kıdem tazminatı alamıyor. Ancak 1475 sayılı yasanın 14. maddesinde istifa ederek tazminat almanın istisnaları da sayılıyor. Emekli olmak, askere gitmek, emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlamak bunlardan bazıları. Yine haklı fesih ile ayrılmak da tazminat kazandırıyor” dedi.
Kıdem tazminatı alabilmek için gerekli olan şartlara ilişkin detayları da okuyucusuna aktaran Faruk Erdem, yazısında; “Kıdem tazminatı alabilmek için bir başka şart ise aynı işyerinde en az 12 ay yani 1 yıl çalışmış olmak olarak belirleniyor. Kıdem tazminatı hesaplanırken de son brüt maaş üzerinden çalışılan yıla göre rakam belirleniyor. Burada en belirleyici unsur çalışanların son brüt maaşı oluyor. Brüt maaş belirlenirken yapılan düzenli ödemeler de katılıyor ve giydirilmiş brüt maaş ortaya çıkıyor. Bu ücret belirlenirken nakit olarak ödenen, düzenli olan ödemeler dikkate alınıyor. Prim, mesai gibi değişken ödemeler brüt ücrete eklenmiyor ancak ikramiye, yemek parası, kıyafet parası, görev tazminatı, kasa tazminatı gibi düzenli ödemeler brüt ücrete ekleniyor. Örneğin brüt maaşı 10 bin lira olan bir işçiye her yıl dini bayramlarda birer maaş ikramiye verildiğini varsayalım” ifadelerine yer verdi.
ERDEM, ÖZELLİKLE EYT’LİLERİ UYARDI
Yeni yılda özellikle kıdem tazminatında yapılacak olan değişiklilere dikkat çeken Faruk Erdem, “Aralık ayı ile Ocak ayı arasında kıdem tazminatını ilgilendiren iki konuda önemli değişiklik yaşanacak. Birincisi asgari ücret. Aralık ayında toplanacak olan asgari ücret tespit komisyonu 2023 yılında uygulanacak asgari ücreti belirleyecek. Yapılan açıklamalara göre güçlü bir artış yapılacak. Burada beklenti yüzde 50 civarında bir artış olabileceği. Bu durumda bile Ocak ayında yeni maaş yüzde 50 artmış olacak. Bunun sonucunda asgari ücretli bir çalışanın Aralık ayında alacağı tazminata göre Ocak ayında alacağı tazminat yüzde 50 daha fazla olacak. Bunun dışında asgari ücretten daha fazla maaş alan çalışanlar için de asgari ücret zammı etkili olacak ve onların da maaşları yukarı çekilecek. Bu da yine tazminatı artıracak. İkinci etkili değişiklik ise kıdem tazminatı tavanında yaşanacak. Şu anda 15.371 lira olarak uygulanan kıdem tazminatı Ocak ayından itibaren artacak. Buradaki artış oranı memur maaşlarına yapılacak zam kadar oluyor. Buna göre kıdem tazminatı tavanı da yüzde 30-40 civarında artmış olacak. Bu artış özellikle yüksek maaş alanlar açısından kıdem tazminatını artıracak” ifadelerini kullandı.
Yazısının devamında EYT’lileri uyaran Faruk Erdem, “Buradan yola çıkıldığında işten ayrılmayı planlayanlar, ya da EYT yasasından yararlanarak emekli olacakların dilekçelerini Aralık yerine Ocak ayında vermeleri kendileri açısından bir avantaj oluşturacaktır. Böylece daha yüksek kıdem tazminatı alabilecekler, emekli maaşlarında da bir artış söz konusu olabilecektir” açıklamasında bulundu. Son olarak sözleşmeli kadro meselesine de değinen Erdem, “Kamuda sözleşmeli olarak çalışan yaklaşık 550 bin personelin 4A'lı olarak kadroya geçmesiyle ilgili çalışmalar da tamamlandı. Bu personelin kadro işlemleri kısa sürede tamamlanarak yürürlüğe girmiş olacak. Böylece sosyal mali hakları değişecek” ifadelerini yazısına ekledi.
