Emekli olmak yetmiyor; doğru zamanda, doğru statüyle ve bilinçli adımlarla başvuranlar daha yüksek maaş alıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik sürecinin en önemli detaylarını paylaştı.
Emeklilik, çalışma hayatının en önemli dönüm noktalarından biri. Ancak bu sürecin nasıl ve ne zaman başlatılacağı, hangi statüden başvuru yapılacağı gibi detaylar, alınacak emekli maaşını doğrudan etkiliyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, emekliliğe yaklaşanlar için hem EYT hem de kademeli emeklilik konusunda önemli bilgiler verdi.
EYT’LİLER İÇİN ŞARTLAR NELER?
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, yani EYT kapsamındaki kişiler, yaş şartı olmadan emekli olabiliyor. Ancak prim ve sigortalılık sürelerinin tamamlanması gerekiyor.
Kadınlar: 20 yıl sigortalılık, 5.000 – 5.975 gün (SSK), 7.200 gün (Bağ-Kur, Emekli Sandığı)
Erkekler: 25 yıl sigortalılık, 5.000 – 5.975 gün (SSK), 9.000 gün (Bağ-Kur, Emekli Sandığı)
Özel banka sandıkları: SSK ile aynı prim gün şartı
Emeklilik Statüsü Neden Önemli?
Emekli maaşını belirleyen kritik unsurlardan biri de hangi statüden emekli olunduğudur. Erdursun’a göre:
“Son 7 yıl (2.520 gün) içinde en fazla hangi sigorta koluna prim yatırıldıysa, emeklilik o statüden gerçekleşir.”
Bu nedenle yüksek maaş almak isteyenlerin, SSK avantajı nedeniyle son 1.260 günden fazlasını bu kapsamda tamamlaması öneriliyor.
Emeklilik Öncesi Atılması Gereken 3 Temel Adım
SGK Hizmet Dökümü (e-Devlet’ten alınmalı)
İlk Sigorta Giriş Tarihi (gerekirse askerlik/doğum/yurt dışı borçlanmasıyla geri çekilebilir)
Toplam Prim Gün Sayısı ve Sigortalılık Süresi kontrol edilmeli
Emekli Maaşını Artırmak İçin Tavsiyeler
Son 3.5 yılı SSK (4A) kapsamında geçirerek daha yüksek maaş alınabilir.
Asgari ücretin üzerinde prim ödenen dönemlerin fazlalığı, maaşı olumlu etkiler.
Borçlanma yaparken kazancı yüksekten göstermek, aylık bağlanma oranını artırır.
Nasıl Başvuru Yapılır?
İşveren çıkışı “Kod 8” (emeklilik nedeniyle) ile yapmalı
e-Devlet → Gelir/Aylık/Ödenek Talebi sayfasından başvuru
Hangi statüden emekli olunacaksa o seçilmeli (4A, 4B, 4C)
“Yaşlılık Aylığı” seçilmeli
Maaş alınacak banka ve şube girilmeli
Başvuru sonrası dosya takibi DYS (Dijital Yazışma Sistemi) üzerinden yapılabilir
Maaş ve Promosyon Ödemeleri
Maaşlar, başvuruda seçilen bankaya yatırılır.
Bankalar, 3 yıl kalma taahhüdü karşılığında 12.000 TL ile 27.000 TL arasında promosyon verir.
Emeklilik Sonrası Çalışma Mümkün mü?
Evet. SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödeyerek emekli olduktan sonra yasal olarak çalışmaya devam etmek mümkün. Ayrıca emeklilik sonrası kıdem tazminatı ve kullanılmayan yıllık izin ücretleri de alınabilir.
Kademeli Emeklilik Nedir? Kimleri Kapsıyor?
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar kademeli emeklilik kapsamındadır.
SSK (4A):
Kadın: 58 yaş + 7.000 gün
Erkek: 60 yaş + 7.000 gün
Alternatif: 4.500 gün + 25 yıl sigortalılık (kadın 58, erkek 60 yaş)
Bağ-Kur / Emekli Sandığı:
Kadın: 58 yaş + 9.000 gün
Erkek: 60 yaş + 9.000 gün
2008 Sonrası:
Kadın: 58–65 yaş
Erkek: 60–65 yaş (sigorta giriş tarihine göre değişken)
Erdursun’dan Uyarı: "EYT sonrası sıra kademeli emeklilikte"
Henüz yasal düzenleme yapılmamış olsa da, kademeli emeklilik konusu önümüzdeki dönemde EYT gibi sosyal ve siyasi gündemde yerini almaya devam edecek.