Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili Google’dan iki yıl sonra gelen açıklama dikkat çekti. Şirket, Android telefonlardaki deprem uyarı sisteminin 6 Şubat 2023 gecesi doğru çalışmadığını kabul etti.
6 Şubat 2023’te Türkiye’yi derinden sarsan ve “asrın felaketi” olarak tanımlanan Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili teknoloji devi Google’dan önemli bir açıklama geldi. Android cihazlara entegre edilen deprem erken uyarı sistemi, o gece beklendiği gibi çalışmadı. Şirket, daha önce gelen eleştirileri reddetmiş olsa da BBC’nin haberine göre bu kez sistemin yetersiz kaldığını kabul etti.
Sistem Milyonlarca Kişiyi Uyaramadı
Google’ın resmi açıklamasına göre, algoritmaların düzgün çalışması halinde depremden yaklaşık 35 saniye önce, merkez üssüne 157 kilometrelik çaptaki yaklaşık 10 milyon kişiye "harekete geç" uyarısı gönderilebilirdi. Ancak bu yüksek düzeyli uyarı sadece 469 kişiye ulaştı.
Ayrıca yaklaşık 500 bin kişiye ise yalnızca hafif sarsıntı bildirimi gönderildi.
Bu durum, sistemin deprem büyüklüğünü doğru hesaplayamaması ve uyarı düzeyini yanlış belirlemesi nedeniyle gerçekleşti.
Google Daha Önce Sistemin “Çalıştığını” Savunuyordu
Depremin ardından kamuoyunda Google’a yönelik birçok eleştiri yapılmış, kullanıcılar uyarı almadıklarını belirtmişti. Google ise o dönemde sistemin beklendiği gibi çalıştığını açıklamıştı. Ancak yeni açıklama, bu iddianın tersini ortaya koyuyor.
6 Şubat Depremlerinde Ne Oldu?
İlk deprem: 6 Şubat 2023, saat 04.17, Kahramanmaraş/Pazarcık, 7.7 büyüklüğünde
İkinci deprem: Aynı gün saat 13.24, Kahramanmaraş/Elbistan, 7.6 büyüklüğünde
Can kaybı: 53.537 kişi
Yaralı: 107 binden fazla kişi
Evsiz kalan: Milyonlarca vatandaş
Depremler, 11 ili doğrudan etkiledi ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en yıkıcı doğal afeti olarak kayıtlara geçti.
Google Ne Vaat Ediyor, Ne Teslim Etti?
Google'ın Android cihazlarda sunduğu deprem erken uyarı sistemi, cihazların ivmeölçerlerini kullanarak yerel sarsıntıları tespit ediyor ve bir merkezden yönetilen klasik erken uyarı sistemlerine alternatif olarak çalışıyor. Ancak bu sistem, büyük ölçekli depremlerde veri yoğunluğu, senkronizasyon ve algoritma hataları nedeniyle beklenen etkinliği sağlayamayabiliyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Sismoloji ve afet yönetimi uzmanları, teknoloji tabanlı erken uyarı sistemlerinin tek başına güvenilir olmadığını, bu sistemlerin AFAD gibi kurumsal ve profesyonel ağlarla desteklenmesi gerektiğini vurguluyor.
